Elektronik Mikroskop Nedir, Nasıl Çalışır?

Evren, gözlemleyemediğimiz kadar küçük parçacıklardan oluşur. Bu parçacıklar keşfedildikçe insanlığın evrensel mirası olan bilim bize yaşam hakkında daha fazla bilgi aktarıyor. Nereden geldik? Nasıl oluştuk ve ne olacağız? Bütün bu soruların yanıtı bizi yani kozmozu meydana getiren bu parçacıkları ve davranışlarını anlamaktan geçiyor. Bundan birkaç yüzyıl önce atom denilen şeyden haberimiz yoktu. Bugün ise atom altı parçacıkları gözlemleyecek teknolojiye sahibiz. Bu yapıları gözlemleyebilmek ne işe yarıyor? Yine bundan birkaç yüzyıl önce kimse evrenin %99.99999999999'unun boşluk olduğunu düşünmüyordu bile fakat bugün biliyoruz ki atomun %99.99999999999'u boşluktan oluşmaktadır. Proton ve nötron atomun merkezinden mini minnacık bir hacme sahiptir. Bütün bunları gözlemleyebilmemiz için tabiki devasa adımlar atmamız gerekti. Önce mikroskopu daha sonra elektronik mikroskopu keşfettik. Bu mikroskoplar cisimlerin inanılmaz derecede küçük yapıtaşlarını görebilmemizi sağlamaktadır. Gelelim icadımızın detaylarına;
Alet: Elektronik Mikroskop

Mucit: Louis Cartan

Tarih: *

Kategori: Teknoloji

Elektronik mikroskopun mucidi Fran­sa fizikçisi Louis Cartan'dır. Çift okülerli optik mikroskoplar, ci­simleri 2500 defa büyütebildikleri hal­de, elektronik mikroskop çok daha bü­yük bir ölçüde, 10 milyon defa büyüte­bilir. Elektronik mikroskop, optik mik-roskopuna oldukça benzer. İki mikros­kop arasındaki lemel fark, optik mik-ronkopunda incelenecek cismin üzerine ı.şın gönderilmesine karşılık, elektronik mikroskopla elektron akımı gönderil­mesidir. Elektronik mikroskopta özel bir düzen sayesinde 50.000 - 100.000 voltluk gerilim verilen elektronlar, bir magnetik alandan geçerken kırılırlar ve bir mercekten geçiyormuş gibi yan­sırlar. Bundan sonra görüntü, doğrudan doğruya flüoresan bir ekran ya da bir fotoğraf camı üzerinde meydana gelir. Görüntü ayrıca merceklerle büyütülür. Elektronların sağladıkları bu imkân op­tik dilinde "ayırıcı güc" denilen bir özellikten doğmaktadır. Bir optik âleti­nin, aralarında en az uzaklık bulunan iki noktayı, açık seçik bir şekilde birbi­rinden ayrı gösterebilme niteliğine, o âletin ayırıcı gücü denir ki, bu güc, uzunluk ya da açıyla ölçülür. Bir mik-roskopun ayırıcı gücü. âlette kullanılan ışığın dalga uzunluğuna aşağı yukarı eşittir. Dalga ise, Louis de Broglie'nin dalga mekaniği teorisine göre, bir "elek­trik atomu" olan elektrona bağlıdır ve gözle görülen ışığın dalgasından çok daha küçüktür. İşte, bundan dolayıdır ki, elektronik mikroskopun ayırıcı gü­cü, optik mikroskopun ayırıcı gücün­den çok daha büyüktür. Elektronik mikroskop aracılığıyla, vi­rüsleri, hattâ iri molekülleri görebil­mek, bunların fotoğraflarını çekmek mümkün olmuştur. Bu mikroskopla bir alyuvarı ya da normal boydaki bir insanı 1 milyon defa büyüttüğümüzü düşünürsek, karşımıza 8 m. çapında bir alyuvar ve 1.700 km. boyunda bir insan çıkardı! Fransa'nın Toulouse şeh­rindeki Elektronik Optik Laboratuvarı'nda bulunan dev elektronik mikros­kop. 1,5 milyon voltluk bir jeneratörle çalışır. Söz konusu mikroskopta akım gerilimi son hadde çıkarıldığında, elek­tronların hızı, ışık hızına yaklaşır.